Procesgericht Thematisch Onderwijs

Thematisch werken met procesgerichte didactiek.

Procesgericht Thematisch Onderwijs (PTO) combineert thematisch werken met procesgerichte didactiek. Het verbindt activiteiten van verschillende vakken met elkaar in één onderwijsproces en zorgt voor een interactie tussen betekenisgeving en kennisverwerving.

Leerdoelen worden gehaald vanuit een diepgaandere kennisverwerving dan kennisreproductie. PTO werkt met een vakoverstijgende creërende opdracht (betekenisvolle opdracht) die een rode draad vormt in het thema. Bij deze opdracht wordt iets (samen) gemaakt of ontwikkeld (zie hieronder voor twee voorbeelden). De leraar ontwerpt van tevoren het grootste deel van het proces aan de hand van de fasen en stappen van PTO. Ondanks docentsturing (of juist dóór docentsturing) worden de leerlingen eigenaar van het proces. PTO levert geen vakinhoud, het levert grip op (bestaande) onderwijsprocessen.

Wie kiest voor PTO?

Scholen die onderwijs ontwerpen vanuit doelen en op zoek zijn naar een gezamenlijke aanpak die structuur geeft en diepgang borgt . (Bijvoorbeeld Montessori, OGO, EGO, Jenaplan of een eigen aanpak.)
Scholen die werken vanuit een geïntegreerde methode (BLINK, IPC, Jeelo, Vierkeerwijzer, etc.) en methodes meer als bron en als leidraad voor de doelen willen gebruiken.
- Scholen die een kunstvak willen integreren in andere leergebieden, om te voorkomen dat het kunstonderwijs losstaat van het andere onderwijs.
‍

Voorbeelden

Ter illustratie voorbeelden van een betekenisvolle opdracht ontwikkeld door leerkrachten in een training. Deze opdrachten worden vertaald naar een betekenisvol proces. Dus niet zomaar ‘gedropt’ bij de leerlingen.

1.
Maak met de groep een originele en duidelijke plattegrond van een Romeinse stad met daarin kennis en uitvindingen die de Romeinen over de wereld hebben verspreid. Zoek binnen Nederland waar deze Romeinse invloed nu nog zichtbaar is, en maak dat via beeld en tekst duidelijk in de vorm van een gids, handleiding, flyer, die qua vormgeving past bij de plattegrond.

2.
Ontwerp met diverse materialen een 3-d kunstwerk waarin verschillende symbolen of uitingen van de 5 verschillende godsdiensten op een verrassende manier verweven zijn.

3.
Schrijf een tekst (of gedicht) bij het kunstwerk voor de expositie.
‍

Ervaringen

Wat vinden deelnemers?

“Onderwijs moet leven om ervan te leren.”

“Álles is verbonden met elkaar tijdens het project, alle vakken hebben een functie in het proces. Er zijn geen losse eilandjes meer.”

“De leerlingen snappen waar ze mee bezig zijn en hebben niet door dat ze leren.”

Opmerkingen van directeur, leerkracht en docent VO over PTO.
Henk Groot Wassink, Mariska Wedzinga en Suzan van Eerdt.

“Voorkennis activeren: aanhaken bij wat er al in hun brein zit blijkt heel erg belangrijk.”

“Kaders zijn niet erg. Terug naar de kaders! Dan voel je je vrij om te experimenteren.”

“Zélf onderwijs ontwerpen vanuit doelen zet leerkrachten weer in hun vakmanschap.“

“Als we nú een geïntegreerde methode aanschaffen zou het kunnen dat deze methode weer centraal komt te staan in plaats van mooi onderwijs.”

Opmerkingen van directeur, leerkracht en docent VO over PTO.
Henk Groot Wassink, Mariska Wedzinga en Suzan van Eerdt.

Trainingen en trajecten

Procesgericht
Thematisch Onderwijs

Naar niveau 2

Traject naar docentgestuurd PTO

Ontwikkel Procesgericht Thematisch Onderwijs met doelen of methodes als onderlegger.

Een traject voor basisschool teams, met 3 tot 5 ontwikkelsessies van 3 uur.

Lees meer

Procesgericht
Thematisch Onderwijs

Naar niveau 3

Traject naar leerling-sturing bij thematisch onderwijs

Ontwikkel Procesgericht Thematisch Onderwijs met doelen of methodes als onderlegger.

Een traject op maat voor basisschool-teams en zelfsturend leren op voortgezet onderwijs.

Lees meer

Procesgericht
Thematisch Onderwijs

Rekenen

en PTO

Het verweven van rekenen met thematisch onderwijs in verbinding met de ‘echte’ wereld.

‍

Lees meer

Procesgericht
Thematisch Onderwijs

Taal

en PTO

In ontwikkeling.